Locsolkodás, Eierdecoratie & uitwisseling

In sommige regionen in Hongarije werd Goede Vrijdag, de soberste dag van het Vasten, gezien als de dag waarop de paaseieren gedecoreerd zouden moeten worden. Tegen die tijd was het huis aan de kant, en het bakken compleet. Locsolkodás is de voornaamste reden waarom in Hongarije deze eieren gedecoreerd worden, maar er zijn ook andere tradities aan de gedecoreerde eieren verbonden;

De eieren werden door de peetouders voor het kerkgebouw aan hun peetkinderen geschonken. Dit gebruik stamt waarschijnlijk van het liefdesfeest van de vroege Christelijken. Hongaarse kinderen wisselden met Pasen gedecoreerde eieren (hímestojás) uit als teken van hun vriendschap.

Jonge meisjes zegelden hun vriendschap ook wel met 'bruidsborden'; deze bevatten een fles wijn en een grote pretzel, omringd door gedecoreerde eieren. Een groep meisjes, meestal 8, begeleiden het bord. De bruid, het ontvangende meisje, accepteert de gift door een paar eieren van de schaal te nemen en die te vervangen door een paar van de door haar gedecoreerde eieren, voordat ze het bord terugstuurt. De Hongaarse mannen decoreerden en gaven zelf ook eieren weg; een presentje dat vaak jarenlang door de meisjes gekoesterd werd.

Op Paasmaandag bezoeken en besprenkelen de (jonge) mannen al hun vrouwelijke verwanten, vrienden en/of buren, zelfs wanneer ze er geen intmieme betrekkingen mee hebben.

Voor deze speciale gelegenheid werd vroeger volgens eeuwenoude traditie folkloristische kleding gedragen, terwijl de mannen de vrouwen met water "begoten". Oorspronkelijk was het een landelijke traditie om water over de vrouwen te gooien, soms met bakken tegelijk, waarbij de vrouwen na iedere 'besprenkeling' van kleding verwisselden. Destijds ging het er soms vrij ruw aan toe; Jongens trokken de meisjes in alle vroegte mee naar vijvers, stroompjes of beekjes en gooiden hen daar in. De 'gelukkigen' werden slechts meegetroond naar een waterput waar het water over hen heen werd gegooid met een emmer. De verwachting was dat de meisjes dit goedgehumeurd ondergingen en hun plaaggeesten zelfs beloonden met gedecoreerde eieren, brood en pálinka.

Een mogelijke verklaring voor deze traditie is dat men geloofde in het reinigende, helende en vruchtbare effect van water. Ook werd verondersteld dat dit 'nat gooien' hen in de toekomst tot goede vrouwen zou maken, met veel kinderen.

Sinds enkele decennia is deze traditie ietwat 'aangepast' en vindt deze plaats op een iets minder spectaculaire manier. De vrouwen dragen tegenwoordig gewone kleding in plaats van folkloristische kostuums. Wel loopt men er op zijn 'paasbest' bij in, frisse nieuwe kleren. De mannen besprenkelen de vrouwen ook niet meer met water, maar met eau de cologne die weken voor Pasen overvloedig in de winkels te koop aangeboden worden.

Jongens in kleine groepen, mannen met hun zoons, of vrijgezelle mannen verlaten hun huis in de vroege ochtengloren en hun 'rondgang' duurt de hele dag. Ze begroeten meisjes en vrouwen met kortere of langere gedichten (vaak een grappig gedicht over het paas-sprenkelen) en besprenkelen hen niet langer meer met bakken water, maar met eau de cologne. De vrouwen op hun beurt trakteren de mannen met versnaperingen, pálinka en de hand beschilderde eieren.

De vrouwen dienen goed voorbereid te zijn en het wordt als een schande gezien wanneer de eerste bezoeker aan de deur komt en het meisje niet klaar is om deze volgens traditie te ontvangen. De voorbereidingen bij de vrouwen bestaan uit het grondig reinigen en decoreren van hun huis, en het koken en decoreren van een paar dozijn eieren. De vrijgezelle mannen ontvingen op deze manier meerdere eieren van verschillende vrijgezelle meisjes. De eieren werden opgeborgen en na een paar weken tevoorschijn gehaald om te zien welke eieren de meeste kleur verloren was; dat meisje zou het meeste naar hem smachten.

Tevens is er enige spraken van competitie onder de jonge meiden; wie de meeste besprenkelingen krijgt is de winnaar. Vandaar dat men elkaar met Pasen wel een "gelukkig Pasen en veel rode eieren" toewenst. (Boldog Húsvéti ünnepeket és sok piros tojást).

Het eindresultaat? Op maandagavond stinken de meiden, door besprenkelingen met verschillende soorten eau de cologne, een uur uit de wind. De mannen zijn op totaal andere wijze beneveld: hebben zoveel alcoholische versnaperingen dat ze vaak zwalkend over straat of in de greppels terug te vinden zijn.

Wij hebben eens vol verbazing staan kijken hoe een politiewagen stopte langs de kant van een (toen drukke) doorgangsweg en de duidelijk benevelde persoon, die gedeeltelijk op de weg en gedeelelijk in de berm lag, een bekeuring gaf om hem vervolgens verder de berm in te rollen!

Voor het decoreren van de eieren zijn verschillende methodes voorhanden. Zie 'Traditionele Hongaarse eieren-decoratie technieken'.